We weten natuurlijk nog helemaal niet wat er gaat gebeuren met de verdeling van de ministersposten. Maar: veel partijen hebben aangegeven een minister van Digitale Zaken te willen. Wij nemen dus alvast een voorsprong op deze belangrijke post. In deze aflevering buigen we ons met Lotje en Evelyn over de portefeuille en de agenda van de minister van Digitale Zaken. Evelyn praat Inge bij over het einde van de feministische website Jezebel. En: in de partijprogramma's van onder andere BBB en NSC staan punten over het opheffen van anonimiteit online. We bellen daarover met Sarah Eskens, Universitair Docent Recht en Technologie.

De Tweede Kamerverkiezingen zijn geweest! We richten onze schijnwerpers het hele seizoen op de dringende digitale vraagstukken die in rondom de Tweede Kamerverkiezingen en in de periode van formatie spelen.

Jezebel

De iconische feministische website JezebelBezoek de website hier (zolang het nog kan). kondigde na 16 jaar haar sluiting aan. Anna Holmes, medeoprichter van Jezebel, schreef een stuk in The New YorkerJe leest het artikel hier. over de aard van boosheid in online gemeenschappen. Ze maakte daarin een scherp onderscheid tussen de 'boosheid in gemeenschap' die Jezebel kenmerkte en de vaak ongerichte woede die sociale media lijken te domineren. Holmes benadrukte de functionele aard van de boosheid binnen Jezebel, een gedeelde emotie die de gemeenschap verbond. Na opname bleek trouwens dat de website tóch niet gaat verdwijnen, maar wordt overgenomen.Lees hier over de overname van Jezebel

De focus van de minister

Evelyn en Lotje benadrukken de cruciale rol van mensenrechten binnen het digitale domein en pleiten voor een gecentraliseerde aanpak van digitale kwesties, om zo de versnippering van verantwoordelijkheden tegen te gaan. Het ideale profiel voor deze minister? Volgens Lotje is het idealiter een jurist, maar in ieder geval iemand met diepgaande kennis van digitale onderwerpen, zodat er snel actie ondernomen kan worden zonder langdurig inlezen. Evelyn pleit voor iemand met oog voor het mensenrechtenperspectief. "Ik zou het heel waardevol vinden als deze minister de principes en waarden die we hebben rondom goed bestuur vertaalt naar wat dat betekent in de context van digitalisering. Dus: transparantie, uitlegbaarheid, controleerbaarheid. Alle mechanismen die er zijn om de inherent ongelijke machtsverhouding tussen de overheid en de burger recht te trekken."

De rol van het ministerie

Evelyn legt uit dat het ministerie op verschillende manieren te werk kan gaan. Bijvoorbeeld in een controlerende rol op alle wetgeving en beleid met een sterk digitaliseringsaspect, vergelijkbaar met hoe het ministerie van Financiën dat doet voor financiële aspecten. Lotje benadrukt ook het belang van het ministerie dat achter de minister staat; een gecentraliseerde kennisbron die blijft bestaan, zelfs als ministers van digitale zaken wisselen. "Wat ik heel waardevol zou vinden aan een ministerie van Digitale Zaken is dat daar geconcentreerde kennis over dit soort onderwerpen op één plek zit. Zodat die kennis in ieder geval behouden blijft."

Digitale zaken in Europa

Een minister van Digitale Zaken zou een grote verbetering zijn ten opzichte van de huidige situatie: nu zijn er voor verschillende digitale onderwerpen verschillende ministers aanwezig aan de Europese tafel, vanwege de verspreiding van verantwoordelijkheden over verschillende ministeries. Lotje zegt: "De Nederlandse minister van Digitale Zaken zou een voortrekkersrol kunnen vervullen in Europa." "En meer koers bepalen," aldus Evelyn. "Er zijn zoveel digitaliseringsagenda's in Nederland alleen al. We hebben er een over AI. We hebben de digitale werkagenda. We hebben er een voor algoritmes. We hebben de digitale overheid. En in Europa is er ook een digitale werkagenda. Als je naar de verkiezingsprogramma's kijkt: het gaat echt alle kanten op, en soms zijn dingen ook tegenstrijdig. Als je een minister van digitale zaken hebt, kun je zeggen: 'Nou, dit is hoe Nederland denkt over digitalisering, en hoe Nederland denkt dat we op een verantwoorde manier kunnen digitaliseren.'"

We bellen met...

...Sarah Eskens, Universitair Docent Recht en Technologie. In de partijprogramma's van onder andere BBB en NSC staan punten over (opheffen van) online anonimiteit. We spreken met haar over of dat nou zo'n goed idee is. Ze benadrukt het belang van anonimiteit als fundament voor vrijheid van meningsuiting en als bescherming voor kwetsbare groepen, zoals klokkenluiders, LGBTQ-individuen en mensenrechtenactivisten.

Volg ons op de voet...

Let op! Nu volgen linkjes naar Big Tech!

Volg jij Bits of Freedom al? Bijvoorbeeld op Twitter X, Instagram of LinkedIn?
De podcast vind je in jouw favoriete podcastapp. Bijvoorbeeld op Spotify of Apple Podcasts.

Wil je niks te maken hebben met Big Tech? Abonneer je dan gewoon op onze podcastnieuwsbrief: